「反省できる人はたえず進歩の可能性を秘めている」本からの抜粋です
Trích dẫn từ sách "những người biết tự kiểm điểm luôn có tiềm năng tiến bộ"
彼らは自分たちの間で自分を量ったり、比較したりしているのは、知恵のないことなのです。
Việc so sánh, cân đo đong đếm giữa mọi người với nhau quả thực là một việc thiếu thông tuệ.
学校の停学処分になった子供をもつ親が相談に来て私（筆者）にこういいました。
「うちの子よりも、もっと悪い子がいるのに、どうしてうちの子だけが処分を受けなければならないのでしょう」
Một vị phụ huynh có con bị đình chỉ học đến hỏi ý kiến của tôi (tác giả).
"Rõ là có những đứa trẻ còn tinh nghịch/tệ hại hơn đứa nhà tôi, cớ sao mà chỉ có con tôi là bị phạt thôi?"
あまりに憤懣やるかたない調子でいうので、思わず絶句したものです。このお母さんに反省の態度は見られない。お母さんに見られないことは、子供にも見られないに違いありません。
Tôi thật sự cạn lời với giọng điệu phẫn nộ như thế kia của chị ta. Tôi không nhìn thấy bất kỳ sự hối hận nào ở người mẹ. Đã không nhìn thấy được điều đó ở người mẹ, chắc mẩm đứa con cũng như thế.
たぶんお母さんのいうとおりなのでしょう。処分は配慮が不十分だったかもしれない。でも今このお母さんがしなければならないのは、停学処分になるような悪いことをした息子に再びそのような不祥事を起こさないように諭すことで、処分の不備を非難することではないと思うのです。
Có lẽ đúng như những gì người mẹ nói. Có lẽ hình phạt đã không được cân nhắc kỹ lưỡng. Nhưng bây giờ, điều người mẹ cần phải làm là khuyên nhủ đứa con đã làm ra chuyện tồi tệ đến mức bị đình chỉ học để nó không phải gây ra những chuyện sai phạm như vậy nữa, chứ không phải là chỉ trích sự thiếu sót trong hình phạt.
このお母さんに欠けているのは反省ということです。反省と後悔は似ていますが、中身はまったく異なります。反省は過去の失敗を明日につなげる作業であり、後悔は過去の出来事に拘泥することで、こちらは好ましくない過去を引きずるだけですから、明日へつながるどころか、むしろ足を引っ張ってしまいます。
Điểm thiếu sót ở người mẹ này chính là tự kiểm điểm lại chính mình. Tự kiểm điểm và hối hận nó cũng giống nhau, nhưng thực chất lại khác nhau hoàn toàn. Kiểm điểm là công cuộc kết nối thất bại trong quá khứ với ngày mai, hối hận là cứ mãi vin vào những sự việc trong quá khứ, lưu luyến quá khứ không mấy tốt đẹp, chẳng những nó không kết nối với ngày mai mà nó còn làm chùng bước tiến của chính mình.
自己反省できる人はたえず進歩の可能性を秘めているものです。このお母さんは自分の息子の悪い点を棚にあげ、学校側の処分方法に文句をつけることで、自己正当化をはかろうとしているのです。なんでも都合の悪いことの責任を、社会や個人にかぶせている間は、人間としての進歩はありません。
Người có thể tự kiểm điểm chính mình là người luôn có tiềm năng tiến bộ. Người mẹ này đang cố gắng biện minh cho mình bằng cách lấp liếm những điểm xấu của con trai và phàn nàn về cách xử lý của phía nhà trường. Chừng nào còn quy trách nhiệm về những thiếu sót lên con người và xã hội thì chừng đấy không thể tiến bộ được.
反省する態度は自分に対する素直さのあらわれです。反省のきらいな人は、自己を偽るのがうまい。自己を偽っていつも正当化して、どうにもならないときは他人のせいにするのが常套手段なのです。
Thái độ tự kiểm điểm là biểu hiện của sự trung thực đối với chính mình. Những người không thích tự kiểm điểm rất giỏi lừa dối chính mình. Cách họ vẫn thường hay làm là lừa dối bản thân, lúc nào cũng tự bao biện cho mình và đổ lỗi cho người khác khi mọi việc diễn ra không như ý muốn.
しかし、反省というのも、そう簡単にできるものではありません。反省するには判断のモノサシがなくてはならない。そのモノサシはあくまでも自分におくべきで、他との比較においてはいけません。
Tuy nhiên, việc tự kiểm điểm không phải là điều có thể được thực hiện dễ dàng. Để tự kiểm điểm phải có thước đo để phán đoán. Thước đo đó nên được chế tác cho riêng bạn, và nó không phải là thứ để mang đi so sánh với người khác.
なぜかというと他との比較におくと、よくも悪くもモノサシばかりが多くなって、基準がなくなってしまうのです。基準がなければよいのか悪いのかわからなくなる。さっきのお母さんは、他の子供と比較したから、目が曇ってしまったのです。
Lý do là khi so sánh với người khác, dù tốt hay xấu thì cũng chỉ có thước đo nhiều hơn thôi, chứ không có tiêu chuẩn gì cả. Nếu không có tiêu chuẩn thì chúng ta cũng không biết được là nó tốt hay xấu. Người mẹ lúc nãy cũng có cái nhìn không chuẩn xác khi so sánh đứa con mình với những đứa khác.
自分の中に頑固たる価値観の基準をもち、それにてらしてみれば「ああ、こういうことだからいけなかったのだ」ときちんと反省できる。きちんと反省すれば、次から自然にブレーキがかかるようになるのです。
Tôi có một tiêu chuẩn về giá trị quan mà tôi luôn ghim trong đầu mình, khi tôi nhìn vào nó tôi có thể tự kiểm điểm bản thân một cách nghiêm chỉnh rằng "Ohh, mình không được làm thế này". Nếu nghiêm chỉnh kiểm điểm, cái phanh sẽ tự nhiên được áp dụng cho những lần tiếp theo.