Nghĩ như một người nông dân – Phiên bản cho dev

Nghe lạ đúng không? Nông dân thì liên quan gì đến dev?

Thật ra... liên quan nhiều hơn bạn tưởng đấy.

Trong cái thế giới lập trình mà ai cũng chạy deadline, nhồi task, học framework mới mỗi tháng, thì việc “nghĩ như một người nông dân” lại là một góc nhìn khá refresh và hiệu quả bất ngờ.

Vì nông dân không chạy theo trend. Họ không kỳ vọng mọi thứ ra quả sau một đêm. Họ quan sát. Họ lên kế hoạch. Họ chờ đợi. Và họ hiểu một điều mà dân tech hay quên:

🌱 Mọi thứ cần thời gian để lớn.

Tư duy của người nông dân – Dành cho anh em dev

Nếu ta lập trình như cách người nông dân làm nông, thì có thể nó sẽ trông như thế này:

1. Làm đất cho kỹ

Trước khi gieo hạt, nông dân sẽ cuốc đất, nhổ cỏ, bỏ phân, dẫn nước.

Còn dev bọn mình? “Đất” của mình là nền tảng hệ thống:

  • Kiến trúc sạch, dễ maintain

  • Unit test & integration test đàng hoàng

  • CI/CD pipeline mượt mà

  • Tài liệu đầy đủ, dễ đọc

Đừng nhảy vào code vội. Làm đất không kỹ, sau này đổ vỡ thì cũng không đổ tại hạt được.

2. Gieo hạt có mục đích

Nông dân không gieo hạt bừa rồi mong "trúng quả". Họ nghiên cứu khí hậu, thổ nhưỡng, mùa vụ rồi mới trồng.

Làm dev cũng vậy:

  • Dùng công nghệ hợp ngữ cảnh, không chạy theo trend

  • Build tính năng người dùng thật sự cần

  • Viết code nghĩ đến chuyện maintain sau này

Mỗi dòng code là một hạt giống. Gieo kiểu gì, sau này gặt kiểu đó.

3. Biết tôn trọng mùa vụ

Không phải mùa nào cũng để gieo trồng. Có mùa cày, mùa cấy, mùa nghỉ, mùa thu hoạch.

Team dev cũng vậy:

  • Lúc để đổi mới

  • Lúc để tối ưu

  • Lúc để trả nợ tech debt

  • Và có lúc nên nghỉ ngơi

Bạn không thể bắt một cánh đồng ra lúa quanh năm, cũng như không thể push team liên tục không nghỉ rồi mong chất lượng cao.

4. Nhổ cỏ không thương tiếc

Cỏ dại không diệt thì nó hút hết dưỡng chất, làm cây chính không lớn nổi.

Trong dev, cỏ dại là:

  • Code chết, không ai gọi đến

  • Dependency cũ rích

  • Tính năng không ai dùng

  • Manual flow kéo dài vô nghĩa

Không xử lý ngay, sau này hối không kịp. Đừng tiếc. Nhổ liền.

5. Thu hoạch xong thì ăn mừng

Nông dân cày cả mùa, tới lúc gặt là ăn mừng to. Dev thì sao? Release xong là lại cắm đầu vô task tiếp theo.

Nhưng nên nhớ:

  • Mỗi lần release thành công

  • Mỗi lần bug fix gọn gàng

  • Mỗi lần “It works!”
    → Đều là quả ngọt.

Hãy tự hào, chia sẻ, reflect. Đừng chỉ chạy mà quên nhìn lại.

Lời kết – Trồng code, gặt hệ thống

Làm phần mềm không phải là chạy đua. Nó là một chu trình – lặp đi lặp lại, bền bỉ và sống lâu.

Thay vì cứ mải chạy theo framework mới, đốt sức để giao sớm, có lẽ đã đến lúc:

🌿 Nghĩ dài hơi hơn
🌿 Nuôi chất lượng thay vì tốc độ
🌿 Đối xử với codebase như một sinh vật sống

Vì phần mềm tốt, cũng như vụ mùa tốt – nó không tự nhiên mà có. Nó được chăm, được vun, và được chờ.