Lý do thật sự mà người Nhật không thể “nghe hiểu tiếng anh”
英語話者の大半が”非ネイティブ”になった現代。そんな時代にあわせた学習法が話題となり2013年の発売以降、今でも多くの人に読まれ続けているのが『英語は「インド式」で学べ! 』だ。非ネイティブ同士がコミュニケーションするための「道具」として、英語史上最もカンタンになっている21世紀の「世界標準の英語」が日本人向けに解説されている。本連載では、そんな本書のエッセンスをお伝えしていく。
Ngày nay, phần lớn người nói tiếng anh “không phải là người bản địa”. Phương pháp học tập phù hợp với thời đại này đã trở thành chủ đề, và kể từ khi được phát hành vào năm 2013 cho đến hiện tại, “Hãy học tiếng anh theo “phong cách Ấn Độ”” vẫn được nhiều người tìm đọc. Cuốn sách này chính là “công cụ” để giao tiếp giữa những người không phải dân bản địa và giải thích về “tiếng anh tiêu chuẩn quốc tế” đơn giản nhất trong lịch sử tiếng anh của thế kỷ 21 dành cho người Nhật. Trong bài viết này, tôi sẽ truyền tải những điều cốt lõi trong của cuốn sách đó đến các bạn.
● 【日本人の、ここがイマイチ】一語一語、英語を聞こうとする
[Người Nhật không hài lòng về điểm này!] Họ cố gắng lắng nghe từng câu từng chữ tiếng anh
「英語をカッコよく話す」ことと関連して、ぜひ覚えておいていただきたいことが…、
「英語を話すことができるようになれば、英語を聞くこともできるようになる」
ということです。
“Liên quan đến vấn đề “nói tiếng anh cho thật ngầu lòi”, bạn nhất định phải ghi nhớ rằng…”
“Nếu nói được tiếng anh, bạn cũng sẽ nghe được tiếng anh”
私は「英語を聞くためのメソッド(リスニングメソッド)」でも、研修などを行っております。
Ngay cả tôi đây cũng nghiên cứu phương pháp (phương pháp luyện nghe) để luyện nghe tiếng anh.
実は、これだけで1冊本が作れてしまうほど、「リスニング」に関してのメソッドはあるのですが、今回はリスニングに関して簡単にポイントをまとめてみます。
Thực tế có rất nhiều phương pháp liên quan đến “luyện nghe” đến mức có thể viết thành một cuốn sách, nhưng lần này tôi sẽ vắn tắt một vài điểm cơ bản liên quan đến luyện nghe.
さて、「リスニングができない……」という日本人に、その理由を尋ねてみると、たいてい、
・相手の話すスピードが早過ぎる ・英会話に出てくる「単語(ボキャブラリー)」がわからない ・各国それぞれのなまりがあって、わかりづらい
などということが挙げられます。
Khi thử hỏi người Nhật lý do tại sao lại “không thể nghe hiểu…”, họ sẽ nêu ra các vấn đề đại loại như:
- Tốc độ nói của đối phương quá nhanh
- Không hiểu “từ vựng (vocabulary)” xuất hiện trong đoạn hội thoại tiếng anh.
- Mỗi đất nước có mỗi âm điệu (của vùng địa phương) nên rất khó hiểu.
……しかし、実はこれらは、「リスニングができない本当の理由」ではないのです。
Tuy nhiên, đây không phải là “lý do thật sự khiến người Nhật không thể nghe hiểu được tiếng anh”.
日本人がリスニングができない本当の理由とは…、
「一語一語、英語を日本語に訳そうとしてしまう」
ことにあるのです。
Lý do thực sự mà người Nhật không thể nghe hiểu được là vì…
“Họ cố gắng dịch từng câu từng chữ tiếng anh sang tiếng nhật”
しかし、英語と日本語のいちばんの違いは、「言葉の並び順が全然違うこと(文のカタチが違うこと)」です。
Nhưng, điểm khác biệt lớn nhất của tiếng anh và tiếng nhật chính là “trật tự sắp xếp trong câu hoàn toàn khác nhau (mẫu câu khác nhau)”.
そもそも、「言葉の並び順が全然違う」のに、英語を聞いているそばから、いちいちその単語を日本語に直訳していくと、「語順」がこんがらがって、まるで意味がわからなくなってしまいます。
Vốn dĩ “trật tự sắp xếp trong câu hoàn toàn khác nhau” nên nếu vừa nghe xong câu tiếng anh đã vội dịch từng câu từng chữ sang tiếng nhật thì “trật tự sắp xếp của câu” sẽ bị rối tung lên và cuối cùng chẳng hiểu đang đề cập, đang nói đến vấn đề gì nữa.
つまり、「英語が聞けない」根本的な理由は、「英語が話せない」ということと、まったく同じなのです。
Vì thế, lý do căn bản khiến người Nhật “không thể nghe tiếng anh” cũng hoàn toàn đồng nghĩa với việc “họ không thể nói tiếng anh”.
● 【これで解決!】 動詞に注目してカタチを捉える!
[Đây chính là cách giải quyết] Tập trung vào động từ để hiểu cấu trúc câu!
さて、「英語が聞ける=英語が話せる」なのであれば、解決方法は、「動詞に注目して、英文のカタチを捉えて聞くこと」です。
Vậy, nếu nói rằng “có thể nghe tiếng anh = có thể nói tiếng anh”, thì cách giải quyết chính là “tập trung vào động từ và hiểu cấu trúc câu khi nghe”.
英文のカタチを捉えて聞いていくときに、重要なポイントになるのが、英文中の「動詞」です。
Điểm mấu chốt khi tập trung vào cấu trúc câu tiếng anh chính là “động từ”.
英語の文章のカタチを決定するのが「動詞」なので、その「動詞」を聞き逃さずに、きっちり捉えることがポイントなのです。
Vì “Động từ” chính là thứ quyết định cấu trúc trong câu tiếng anh, vì vậy điều quan trọng là không được nghe sót và phải nắm bắt “động từ” một cách chắc chắn.
これまで、あなたが「リスニングが苦手」だったのは…、「すべての単語を、『同列で』聞き取ろうとしていたから」なのです。
Cho đến bây giờ, lý do tại sao bạn lại “nghe kém” là vì “bạn cố gắng nghe tất cả các từ ở mức “ngang hàng” nhau.
そこで、まずは、「聞くべき優先順位」をつけるようにすると、これまでより、圧倒的に、聞き取りやすくなります。
Do đó, trước tiên là bạn nên gán “mức độ ưu tiên cần nghe”, rồi dần dà việc nghe sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.
そして、英語のリスニングの場合は、「動詞を聞き逃さないようにする」ことで、「英文のカタチ」が捉えられるようになるわけですから、「動詞」を聞いた後は、その先を予測しながら聞けるようになってくるのです。
Và trong trường hợp nghe tiếng anh, nếu bạn cố gắng nghe “không bỏ sót bất cứ động từ nào”, chắc chắn bạn sẽ nắm bắt được “cấu trúc câu tiếng anh”, vậy nên sau khi nghe được “động từ”, hãy cố gắng vừa nghe vừa dự đoán trước câu.
たとえば、
He sounds ○○○
という英文が始まった時点で、頭の中に、
「He=○○○なようだ」
というカタチを予測できるので、次に「○○○」に入る事柄が現れる……、と予測して聞くことができます。
Ví dụ:
Khi bắt đầu câu tiếng anh là “He sounds ○○○”
Bạn có thể dự đoán ngay cấu trúc trong đầu mình rằng “He=○○○なようだ” ( Anh ta có vẻ như là…)
Từ đó, bạn có thể dự đoán những sự vật sự việc xuất hiện ở “○○○” và nghe được đúng ý.
同様に、
I find ○○○
ときたら、その「○○○」に入る「A=B」という事柄が入ることを、予測して聞くようになるので、理解が圧倒的に早く、正確になるのです!
Tương tự, khi vừa nghe “I find ○○○”
Bạn có thể dự đoán rằng “○○○” sẽ chứa điều kiện “A=B” rồi cố nghe để hiểu nhanh và chính xác hơn.
このように「動詞を聞き取ることに意識を向けると、動詞が出てきた時点で、次の英文のカタチを予測して聞くことができる」ので、安心して聞くことができます。
“Nếu tập trung lắng nghe động từ, bạn có thể dự đoán cấu trúc tiếng anh của câu tiếp theo khi động từ xuất hiện”, vì vậy bạn có thể yên tâm lắng nghe.
そして、「英文のカタチ」を捉えられると同時に、その意味も捉えられるので、理解力もグンとアップします。
Khi bạn nắm bắt được “cấu trúc tiếng anh” cũng tức là bạn có thể hiểu được ý nghĩa của nó, do đó khả năng hiểu cũng được cải thiện đáng kể.
これで、相手の会話スピードが速くなっても、わからない英単語(ボキャブラリー)が出てきても、「英文のカタチ」を捉えていることによって、「大まかな意味」が理解できるようになるのです。
Với cách tiếp cận này, dù đối phương có nói với tốc độ nhanh đi nữa, hay dù không hiểu được nghĩa của từ xuất hiện trong đoạn hội thoại, bạn cũng có thể nắm bắt được “ý nghĩa đại khái” của câu tiếng anh.
結局、今までは英語を聞く際に、「まず第一に何を優先して聞くべきか」を決めていなかったため、必然的に、「すべての単語を『同列で』聞こうとして、一語一語、訳していた」ので、スピードの早さや、単語力不足に、振り回されていただけなのです。
Rốt cuộc là, cho đến tận bây giờ, khi bạn nghe tiếng anh trong khi vẫn chưa quyết định “cần ưu tiên yếu tố nào đầu tiên để nghe” thì chắc mẩm rằng, “bạn cố gắng nghe tất cả các từ ở mức “ngang hàng” nhau rồi dịch từng câu từng chữ ra”, vì thế bạn đã bị chi phối bởi tốc độ nói nhanh hoặc khả năng từ vựng hạn chế.
このように「英語を聞けるようになる(リスニング力アップ)」のためには、「動詞に注目して英文のカタチを素早く理解する」ことで、今までの何倍も、英語が聞けるようになるのです!
Vì vậy, để “luyện nghe tiếng anh (nâng cao kỹ năng nghe)”, việc “tập trung vào động từ và hiểu được cấu trúc tiếng anh nhanh chóng” sẽ giúp bạn bạn nghe hiểu được gấp mấy lần so với lúc trước.